Rok 2025 rozpoczęliśmy od tematyki profilaktyki udaru mózgu – zagadnienia niezwykle istotnego dla zdrowia publicznego. W styczniu dr Adriana Ziemiańska-Gadomska zaprezentowała aktualne wytyczne dotyczące roli diety w prewencji udaru. Kontynuując tę tematykę, skupiamy się teraz na kolejnym kluczowym elemencie profilaktyki – aktywności fizycznej.
Regularna aktywność fizyczna odgrywa fundamentalną rolę w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia udaru oraz poprawie ogólnego stanu układu sercowo-naczyniowego. Wysiłek fizyczny wpływa korzystnie na szereg parametrów zdrowotnych, takich jak: ciśnienie tętnicze, poziom cholesterolu, markery stanu zapalnego, insulinooporność, funkcja śródbłonka oraz masa ciała.
Zgodnie z aktualnymi wytycznymi, osobom dorosłym zaleca się podejmowanie:
- co najmniej 150 minut umiarkowanej aktywności aerobowej tygodniowo, lub
- 75 minut intensywnej aktywności aerobowej tygodniowo,
- lub odpowiedniej kombinacji obu form, najlepiej rozłożonej równomiernie w ciągu tygodnia.
Nowością w najnowszych zaleceniach jest podkreślenie roli tzw. społecznych determinantów zdrowia, które mogą wpływać na ryzyko udaru. Należą do nich m.in.: poziom wykształcenia, stabilność finansowa, dostęp do opieki zdrowotnej, a także warunki środowiskowe – np. brak infrastruktury sprzyjającej aktywności fizycznej czy ograniczony dostęp do zdrowej żywności. Czynniki te mają istotny wpływ na stan zdrowia i mogą pogłębiać nierówności w zakresie prewencji i leczenia chorób naczyniowych.